ŚOI – Środki Ochrony Indywidualnej i Procedura kontroli

Kwestię ŚOI reguluje obowiązujące od 21 kwietnia 2018 roku Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 roku “W sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG”.

Rozporządzenie wprowadziło między innymi obowiązek znakowania środków ochrony indywidualnej – producenci SOI zostali zobowiązani do oznaczania każdego egzemplarza wyrobu nazwą typu, numerem partii lub serii albo inną informacją umożliwiającą ich identyfikację.

Rozporządzenie wyróżnia 9 grup ŚOI, gdzie Grupa W to grupa środków chroniących przed upadkiem z wysokości, czyli na przykład kaski, szelki, liny. Urządzenia i przyrządy chroniące podczas prac na wysokości zostały również zaliczone do Kategorii III (kategorii właściwości ochronnych), czyli kategorii obejmującej ochronę przed bardzo poważnym zagrożeniem, mogącym skutkować śmiercią lub nieodwracalnym uszczerbkiem na zdrowiu.

W myśl Rozporządzenia ŚOI nie są przedmiotami o przeznaczeniu/normie sportowej – czyli przyrządy wspinaczkowe – sportowe nie nadają się do prac przemysłowych.

Zgodnie z obowiązującymi postanowieniami Kodeksu Pracy, to pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i ochronę ich zdrowia w każdym aspekcie związanym z pracą, a pracownik zobowiązany jest do stosowania środków ochrony indywidualnej, dostarczonych przez pracodawcę.

Pracownik ma również obowiązek dbania o powierzony sprzęt, używanie go zgodnie z instrukcją obsługi producenta oraz informowanie pracodawcy o wszelkich defektach swojego ŚOI.

ŚOI do pracy na wysokości musi być poddawane okresowej kontroli technicznej:

• zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz.U. 2005 nr 259 poz. 2173),
• zgodnie z Rozporządzeniem (UE) 2016/425 (do 2018 r. zgodnie z dyrektywą dotyczącą środków ochrony indywidualnej 89/686/EWG),
• zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 365,
• zgodnie z wymaganiami producentów SOI.

Właściciel sprzętu jest zobowiązany do przeprowadzania nie rzadziej niż raz do roku przeglądów okresowych sprzętu (zgodnie z zaleceniami normy PN-EN 365 oraz producentów ŚOI).

Osoba kompetentna, która wykonuje przegląd środków ochrony indywidualnej została określona w normie PN-EN 365:2006P “Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości”. Cytując: osoba kompetentna to “osoba wykształcona w zakresie aktualnych wymagań dotyczących badań okresowych, zaleceń i instrukcji wydanych przez producenta, stosowanych dla danego składnika, podsystemu lub systemu. Zaleca się, aby taka osoba była zdolna do identyfikacji i oceny znaczenia uszkodzeń, inicjowała podjęcie działań naprawczych oraz posiadała umiejętności i możliwości niezbędne do ich wykonania. Może być niezbędne szkolenie osoby kompetentnej, przeprowadzone przez producenta lub jego autoryzowanego reprezentanta w zakresie poszczególnych środków ochrony indywidualnej oraz innego sprzętu, np. odpowiednio do ich skomplikowania albo nowoczesności, bądź gdy krytyczna wiedza w zakresie bezpieczeństwa jest niezbędna do rozłożenia, powtórnego złożenia lub oceny środków ochrony indywidualnej oraz innego sprzętu. Może być niezbędne powtarzanie szkolenia z uwagi na modyfikacje, a także stosowanie nowszych wersji sprzętu”.

Z powyższych zaleceń wynika, że nie każdy może robić przeglądy sprzętu. Zaleca się oddawanie ŚOI do przeglądów okresowych kompetentnym firmom.